سرپرست اداره میراث فرهنگی ،صنایع دستی وگردشگری شهرستان ری روز چهارشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا درباره این بقعه گفت: این بنا را مردم آرامگاه بی بی شهر بانو دختر یزدگرد سوم و زوجه حضرت امام حسین (ع ) و مادر امام چهارم شیعیان می دانند.
مسیب رحیم زاده افزود: ساختمان بقعه شامل دو صحن و حجرات و رواق و متعلقات دیگر می باشد و دارای دو گنبد زیباست، یكی از گنبدها به قدمت تقریبی هزار سال و از گنبدهای یك پوشه و با مصالح سنگ و روكش آجر می باشد و به صورت خیلی حیرت انگیزی بنا شده است .
وی افزود: گنبد دوم نیز به صورت دو پوشه بوده و به نظر می رسد در دوره قاجاریه بنا شده و با نمایی از كاشی های زرد و لاجوردی و كمربندهایی با كاشی هایی به صورت كوفی تزئین شده است.
رحیم زاده با بیان اینكه این مجموعه محوطهای است مستطیل شكل (شمالی ـ جنوبی)، به طول 33متر و عرض 22 متر كه با دیواری سنگی كه از شمال به كوهستان محدود میشود، افزود: دربخش جنوبی آن چند بنای محكم سنگی با پوشش گنبدی از سنگ و آجر وجود دارد.
وی در ادامه گفت: بنای اصلی بقعه از سنگ و گچ ساخته شده و تاقهای آن آجری و از سبك و وضع بنا برمی آید كه هسته اصلی آن در دوره ساسانی ساخته شده و در سده چهارم از آن برای آرامگاه استفاده شده و قسمتهایی به آن افزودهاند.
سرپرست اداره میراث فرهنگی ری اظهار داشت: این بقعه مشتمل بر حرم كوچك چهارگوشی با ابعادی در حدود 25/ 3مترمی باشد و مدخل اصلی حرم رو به مشرق و دارای سردری است و متعلق به روزگار صفوی، اما گنبد كاشیكاری و برخی گچبریها و تزیینات آن از آثار دوره قاجار است.
وی ادامه داد: جلوی سر در، دهلیزی قرار دارد كه در گذشته به صورت ایوانی بوده و بخشی از حیاط اندرون بقعه به شمار میآمده و در جنوب همین دهلیز بنای مربع سنگی استواری با ابعاد 8/5 متر و پوشش ضربی متعلق به قرن چهارم وجود دارد.
رحیم زاده اظهار داشت: در جنوب حرم نیز اتاق طویل مسدودی در جهت شرقی ـ غربی قرار دارد كه احتمال دادهاند متعلق به دوره ساسانی باشد، این اتاق از مشرق به بنای مربع سنگی مذكور منتهی میگردد و معلوم میشود كه در آغاز، راه ورود به بنای سنگی بوده است.
همچنین در شمال حرم، مسجد یا رواقی از دوره قاجاریه وجود دارد، صحن بزرگتر بقعه كه حیاط بیرونی آن محسوب میشود در شمال همین مسجد واقع شده و در شمال صحن اتاقی برای اقامت میهمانان متولی و زوار دیگر احداث شدهاست.
وی در ادامه افزود: پایین پلههای بقعه بی بی شهربانو و در سمت راست، غاری به چشم میخورد كه مدخل تنگ و باریكی دارد، داخل غار نیز برای نذر شمع روشن میكنند، در قسمتی از این غار پنجرهای مشبك قرار دارد كه مردم بر روی آن دخیل میبندند.
وی قدیمی ترین اثر موجود در این بقعه را صندوق داخل ضریح برشمرد و گفت: این صندوق منبت كاری شده و دارای كتیبه هایی به خط ثلث برجسته می باشد و حدیثهای پیامبر اسلام و لقبهای شهربانو را دربرداشته و تاریخ نگارش شده بر روی این صندوق سال 888 هجری قمری (861 شمسی ) را نشان می دهد كه متعلق به 524 سال پیش ومربوط به دوران تیموریان است .
1194/699/ 1539